W Polsce istnieje wiele systemowych rozwiązań wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami, które mają na celu poprawę ich jakości życia, integrację społeczną oraz aktywizację zawodową. Te rozwiązania są realizowane zarówno na poziomie krajowym, jak i lokalnym, w ramach działań instytucji państwowych, samorządów oraz organizacji pozarządowych. Poniżej znajdziesz przegląd najważniejszych systemowych form wsparcia.
Aby móc skorzystać z większości form wsparcia, osoba z niepełnosprawnością musi uzyskać orzeczenie o stopniu niepełnosprawności. W Polsce funkcjonuje Państwowy System Orzekania o Niepełnosprawności, który klasyfikuje niepełnosprawność na trzy stopnie: lekki, umiarkowany i znaczny. Orzeczenie to daje dostęp do różnych form pomocy, takich jak zasiłki, ulgi podatkowe, dofinansowania oraz programy rehabilitacyjne.
Osoby z niepełnosprawnościami mają prawo do różnorodnych świadczeń finansowych, które pomagają w pokryciu kosztów życia, leczenia, rehabilitacji oraz zakupu niezbędnego sprzętu.
Osoby z niepełnosprawnościami mogą ubiegać się o dofinansowanie zakupu sprzętu rehabilitacyjnego, medycznego oraz środków pomocniczych. Dofinansowanie to realizowane jest głównie przez:
System edukacyjny w Polsce oferuje wsparcie osobom z niepełnosprawnościami na każdym etapie edukacji, od przedszkola po szkoły wyższe. Szkoły muszą być dostosowane do potrzeb uczniów z różnymi rodzajami niepełnosprawności, a także oferować wsparcie w postaci:
Aktywizacja zawodowa osób z niepełnosprawnościami jest kluczowa dla ich integracji społecznej i niezależności. W Polsce istnieje wiele systemowych programów wspierających zatrudnienie osób z niepełnosprawnościami, w tym:
Osoby z niepełnosprawnościami mają prawo do rehabilitacji zdrowotnej i społecznej, której celem jest poprawa ich stanu zdrowia oraz integracja z resztą społeczeństwa. Najważniejsze formy wsparcia w tym zakresie to:
Od 2019 roku w Polsce realizowany jest program „Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej”, który ma na celu wsparcie osób z niepełnosprawnościami w codziennych czynnościach, takich jak poruszanie się po mieście, załatwianie spraw urzędowych czy codzienne aktywności. Asystent pomaga w zależności od potrzeb osoby z niepełnosprawnością, a usługa jest finansowana przez państwo.
W Polsce obowiązują przepisy zobowiązujące instytucje publiczne, transport i obiekty użyteczności publicznej do zapewnienia dostępności dla osób z niepełnosprawnościami. W praktyce oznacza to obowiązek dostosowania budynków (np. rampy, windy), transportu publicznego (niska podłoga w autobusach) oraz usług (dostępność stron internetowych, infolinii).
„Aktywny Samorząd” to program realizowany przez PFRON, mający na celu pomoc osobom z niepełnosprawnościami w uzyskaniu wykształcenia, pracy oraz niezależności. W ramach programu dostępne są środki na:
Systemowe rozwiązania wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami w Polsce obejmują szeroki wachlarz działań, od pomocy finansowej, przez aktywizację zawodową, po dostęp do edukacji i rehabilitacji. Wsparcie to jest kluczowe dla poprawy jakości życia osób z niepełnosprawnościami oraz ich pełnej integracji w społeczeństwie. Kluczowe instytucje, takie jak PFRON, PCPR, MOPS i organizacje pozarządowe, oferują szerokie możliwości, które można wykorzystać w codziennym życiu.